Hoe realiseren we integraal toezicht en goede samenwerking tussen toezichtpartners?
Waar werken we aan?
Er zijn vele vormen van toezicht in het sociaal domein. Als die beter op elkaar aansluiten, kan de hulp in het sociaal domein verbeteren. We werken daarom op een vernieuwende manier aan integraal toezicht. Toezicht dat bijdraagt aan een lerend systeem, en dat zorgt voor een goede samenwerking op het gebied van zorg en ondersteuning in het sociaal domein.
We werken aan één gedeeld beeld over de organisatie van het toezicht in het sociaal domein. Zo kunnen gemeenten en rijksinspecties elkaar versterken. Daarnaast hebben we onder andere een zelfevaluatietool ontwikkeld, waarmee gemeenten hun uitvoering kunnen doorlichten.
Waarom werken we hieraan?
Iemand die zorg of ondersteuning nodig heeft, denkt vanuit één hulpvraag. In ieder geval niet vanuit verschillende hokjes en kokers, die bij verschillende overheden en andere partijen zijn georganiseerd. Gemeenten en ministeries werken daarom hard aan het bieden van integrale zorg en ondersteuning. Met ook oog voor kwaliteit, continuïteit en duurzaamheid.
De belangrijkste vraag is: hoe kan het toezicht in het sociaal domein de meeste meerwaarde bieden aan kwetsbare burgers? Deze nieuwe visie op toezicht is vooral bedoeld ter inspiratie, namelijk voor het toezicht in het sociaal domein waarbij de burger met een ondersteuningsbehoefte centraal staat.
Hoe werken we hieraan?
Het helpt als er gedeelde uitgangspunten zitten onder de invulling van toezicht. Liefst uitgangspunten die worden gevoed vanuit de uitvoeringspraktijk. In dit traject denkt een groot aantal betrokkenen na over de richting van de vernieuwing van het integrale toezicht. Hoe moet deze vernieuwing zich ontwikkelen, en welk samenspel van betrokken partijen vraagt dat?
Vervolgens gaan we in een aantal proeftuinen experimenteren met deze vernieuwing. De gedachte is om deze proeftuinen inhoudelijk te verbinden aan andere thematrajecten in het Programma Sociaal Domein, waaronder: ‘18-/18+’, ‘Personen met verward gedrag’, ‘LVB’, en ‘Integratie statushouders’.
Waar het mogelijk is, ontwikkelen we instrumenten die behulpzaam zijn om integraal toezicht te realiseren. Hierbij gebruiken we drie sporen:
- Visietraject. Samen met stakeholders zijn we gekomen tot gedragen visie voor toezicht in het sociaal domein.
- Proeftuinen. In vier proeftuinen gaan we aan de slag met onderwerpen die gemeenten en inspecties met elkaar willen oppakken.
- Formuleren van ontwikkellijnen die nodig zijn om te komen tot nieuwe vormen van toezicht.
Waar gaan we voor?
Onze gezamenlijke visie verwoorden we aan de hand van vier uitgangspunten:
- Toezicht draagt bij aan de kwaliteit van het leven van (kwetsbare) burgers
- Toezicht stimuleert de lerende uitvoeringspraktijk
- Toezicht draagt bij aan vertrouwen
- Toezicht houden is een vak dat waarde toevoegt
Wie doen mee?
- Gemeente Zoetermeer
- NDSD
- Gemeente Utrecht
- Toezicht Sociaal Domein
Begeleidingsteam
- Gemeente Rotterdam
- VNG
- Divosa
- VWS/DMO
- BZK
Proeftuinen
- Proeftuin samen Wmo-toezichthouder Rotterdam Rijnmond (gemeente Nissewaard). Lees het artikel over de proeftuin Nissewaard.
- Proeftuin voor gemeenten die zelf calamiteitenonderzoek willen gaan doen (gemeenten Amsterdam, Venlo en Hengelo). Lees ook de publicatie Leren van een calamiteit in het sociaal domein,
- De proeftuin voor ontwikkelen zelfevaluatietool (IJsselstein, Almaar, Zoetermeer, De Kempen, Den Bosch, Langedijk, Amersfoort, Eindhoven, Neerijnen, Gouda, Alphen ad Rijn, Haarlemmermeer, Weststellingwerf, Vlaardingen, Groningen, Alkmaar, Haarlemmermeer, de Kempen, Weststellingwerf, Soest).
- De proeftuin over versterken gemeentelijke toezichttaak komt vanuit de gemeente Zoetermeer, die voor dit onderwerp als regiotrekker fungeert voor 10 tot 20 andere gemeenten.
Waar staan we?
We hebben het volgende ontwikkeld:
- Gezamenlijke visie
- Zelfevaluatietool
- Handreiking voor gemeenten
- Hulp bij calamiteitenonderzoek
- Handhaving bij zorgfraude
- Instrument voor toezicht rond LVB, inclusief draaiboek met lessen
Meer weten?
Neem contact op met Nelleke Verdonk (jp.verdonk@toezichtsociaaldomein.nl) of Marlies Kennis (m.kennis@utrecht.nl)
