Minister Ollongren informeert kamer over wetswijziging privacy in het sociaal domein

Minister Kajsa Ollongren van BZK informeerde 27 september de Tweede Kamer over de voorziene wetswijziging rond gegevensuitwisseling en privacy in het sociaal domein. Daarvoor ontwikkelt het traject Uitwisseling Persoonsgegevens en Privacy (UPP) van het Programma Sociaal Domein samen met Rijk en gemeenten voorstellen voor een betere juridische basis voor de uitwisseling van persoonsgegevens. Gemeenten krijgen daarbij een wettelijke grond om te verkennen of een persoon kampt met multiproblematiek.

Binnen het Programma Sociaal Domein worden passende oplossingen gezocht en doorgevoerd voor kwetsbare burgers die kampen met meervoudige problematiek, schrijft Ollongren. 'Daarbij is het nodig onderwerpen als werk en inkomensvraagstukken, gezondheid, zorg, schulden, veiligheid, huisvesting en onderwijs te verbinden.'

Een terugkerend vraagstuk daarbij is de regeling van gegevensuitwisseling tussen partijen. Om een goed beeld te krijgen van de problematiek rond een persoon is het vaak nodig persoonsgegevens uit meerdere domeinen bij elkaar te brengen. Daarvoor is vanuit privacywetgeving een wettelijke grondslag een voorwaarde. En die is er niet, stelt de Autoriteit Persoonsgegevens (AP).

‘Daardoor krijgen burgers niet altijd de juiste dienstverlening, wordt ernstige problematiek soms niet of te laat onderkend, of komt noodzakelijke samenwerking en afstemming tussen partijen uit verschillende domeinen niet altijd tot stand’, aldus Ollongren.

Waarom is een wetswijziging nodig?

Mede om deze redenen is aanpassing van wet- en regelgeving met betrekking tot gegevensverwerking nodig. Het traject Uitwisseling Persoonsgegevens en Privacy Sociaal Domein (UPP) werkt met verschillende departementen, onder regie van het ministerie van BZK, en in overleg met de VNG, gemeenten en andere partijen, oplossingen uit.

Burgers krijgen niet altijd de juiste dienstverlening, ernstige problematiek wordt soms niet of te laat onderkend, of noodzakelijke samenwerking en afstemming tussen partijen uit verschillende domeinen komt niet tot stand.

Het wetsvoorstel moet voorzien in een duidelijk juridisch kader voor gegevensverwerking in de volgende situaties:

(1) Een burger meldt zich bij de gemeente met een vraag om dienstverlening vanuit het sociaal domein. Het college moet dan, indien daar aanleiding toe is, kunnen verkennen of sprake is van samenhangende problematiek op meerdere domeinen; een plan van aanpak kunnen opstellen in samenspraak met betrokkene(n); overleg kunnen voeren met betrokken en te betrekken partijen; ervoor kunnen zorgen dat het plan van aanpak kan worden uitgevoerd en regie kunnen voeren (coördinatie, monitoring en bijstelling).

(2) Een professional of instantie die reeds betrokken is bij een gezin of burger vermoedt dat er sprake is van meervoudige problematiek, dat noodzakelijke samenwerking tussen partijen niet van de grond komt, of dat instanties uit andere domeinen betrokken moeten worden. Het college moet dan de gegevens kunnen verwerken die nodig zijn om de integrale aanpak te kunnen organiseren en moet de totale dienstverlening zonodig kunnen coördineren.

(3) Een gemeentelijk (of regionaal) meldpunt wil na een signaal kunnen verkennen of en zo ja naar welke partij de melding moet worden doorgeleid. Het signaal komt van een medeburger of niet-betrokken professional over de gezondheid, het welzijn, de zelfredzaamheid of de participatie van derden .

De komende tijd gaan de betrokken departementen nadere gesprekken voeren met gemeenten, andere betrokken partijen en de AP om de voorstellen nader uit te werken. Het wetsvoorstel zal vermoedelijk eind 2020 worden ingediend.

Lees ook: Privacy in het sociaal domein: de wetgever is aan zet